Wat is een ketogeen dieet en wat zijn de voordelen?

1. Wat is een ketogeen dieet?
2. Wat zijn ketonen?
3. Wat is ketose?
4. Waar gaat het mis?
5. Wat zijn de voordelen van ketose?
6. Wat kan je eten bij ketogeen dieet?
7. Hoe kan ik jou helpen bij een ketogeen dieet?

Wat is een ketogeen dieet?

Een ketogeen dieet is een voedingspatroon wat je de laatste vaak voorbij hoort komen maar zeker niet nieuw is. Onze verre voorouders, de jager- en verzamelaars, hadden dit eetpatroon al. Er waren tijden van veel eten en koolhydraten. Ook waren er tijden waar een lange periode geen eten beschikbaar was.

Het lichaam was op dat moment in staat om opgeslagen reserves (glucose en vetten) te verbranden om het lichaam te voorzien van energie. Een ketogeen leefwijze werd toen vanzelf gevolgd. Ook is een ketogeen dieet al sinds de vorige eeuw een toegepaste behandelingsmethode voor mensen met epilepsie.

Wat kun je eigenlijk eten om in ketose te raken en wat zijn de voordelen? Ik vertel je het in dit blog.

Wat zijn ketonen?

Ketonen ontstaan op het moment dat je lichaam vet aan het verbranden is. Deze ketonen worden, net als glucose, ook gebruikt als brandstof. Dat is natuurlijk gunstig als er een langere periode niets gegeten is. Theoretisch kan je lichaam namelijk maanden zonder eten. Je lichaam heeft genoeg vetreserves die gebruikt kunnen worden. Moet je nu per se weinig of een lange tijd niet eten om in ketose te raken? Nee, dat hoeft zeker niet. Belangrijk is dat je oplet hoeveel koolhydraten, eiwitten en vetten je binnenkrijgt. 

Een ketogeen dieet is een dieet wat zeer beperkt is in koolhydraten en gematigd in eiwitten, wat leidt tot een verhoogde productie van ketonen. De hoeveelheid koolhydraten en eiwitten die een persoon kan eten hangt af van een aantal factoren. Vooral de mate van insulineresistentie speelt een grote rol, maar ook je sportactiviteiten. Over het algemeen bevat een ketogeen dieet:

• koolhydraatinname: tussen de 30-50 gram per dag (ca. 5-10 % van totale energie inname). Eet je volgens de schijf van vijf? Dan eet je ca. 200 - 300 gram koolhydraten per dag
• eiwitinname: tussen de 1,2-1,5 gram per kg gezond lichaamsgewicht
• vetinname: 70-75% van de totale energie inname

Een reden om over te schakelen op een ketogeen dieet kan zijn als je:

• Overgewicht hebt en niet afvalt met koolhydraatbeperkt eten
• In de overgang zit
• Diabetes type 2 hebt
• Insulineresistent bent
• PCOS hebt
• MS hebt

Gebruik je medicatie? Dan is het niet aan te bevelen om ketogeen te eten op eigen initiatief. Doe dit onder begeleiding van een specialist. Het kan absoluut noodzakelijk zijn om medicatie aan te passen om gevaarlijke situaties te voorkomen en in sommige situaties kan je geen ketogeen dieet volgen.

Wat is ketose?

Normaal gesproken haalt je lichaam energie uit koolhydraten die je via voeding binnenkrijgt. Wanneer je lichaam niet voldoende koolhydraten binnen krijgt, gaat het op zoek naar een andere energiebron. Je lichaam gaat dan vetten verbranden om energie te krijgen. Hierbij komen ketonen vrij. Dit proces wordt ketose genoemd. Je lichaam functioneert dan op ketonen in plaats van op koolhydraten welke energie geeft aan het lichaam.

Ketonen kun je op verschillende manieren meten. De eenvoudigste manier is via de urine door middel van Ketosticks. Je bent in ketose als je ketonwaarden meet van ≥ 0,5 mmol/l in de urine. Het verschilt per persoon hoe snel dit gebeurt. De meeste lichaamscellen zijn in staat om ketonen als brandstof te gebruiken om op te functioneren. Een ketogeen voedingspatroon betekent letterlijk ‘ketonen opwekkend voedingspatroon’. 

Waar gaat het mis?

De westerse leefstijl die het gros van de mensen heeft bevat een hoge inname van snelle en bewerkte koolhydraten. Het lichaam is verleerd om te schakelen tussen de glucose- en vetverbranding. We zijn suikerverbranders geworden en halen daar onze energie vandaag. Je lichaam vraagt voortdurend om meer energie en dat zijn vooral de koolhydraten welke eenvoudig worden omgezet in lichaamsvet. 

Wanneer insulinespiegels hoog blijven, kan lichaamsvet niet verbrand worden. Insulineresistentie, laaggradige ontstekingen en chronische aandoeningen die hier aan ten grondslag liggen zijn:

• Overgewicht
• Diabetes
• Kanker
• Alzheimer
• Hart- en vaatziekten
• Hormonale stoornissen als PCOS en de overgang
• Darmklachten
• Huidproblemen zoals acné en eczeem
• Migraine

Volgens een van de bekendste professor Tim Noakes, is ca 90% van de mensen niet goed in staat om met veel koolhydraten om te gaan, en dus insulineresistent. Een ziekte die met voeding te maken heeft, kun je niet genezen met geneesmiddelen! 

Het lichaam kan ook energie halen uit ketonen die in de lever worden geproduceerd wanneer je ketogeen eet (weinig koolhydraten en veel vetten en eiwitten). Veel mensen zijn hiertoe niet in staat.

Wat zijn de voordelen van ketose?

Het bereiken en vasthouden van ketose brengt veel gezondheidsvoordelen met zich mee, zoals:

• Minder honger en minder cravings
• Een beter geheugen en een betere focus
• Bloeddruk en cholesterol verbeteren
• Insulineresistentie neemt af
• Diabetes medicatie afbouwen
• Geen bloedsuikerschommelingen meer
• Minder ontstekingen
• Meer energie
• Een betere en diepere slaap
• Verbetering van lichaamssamenstelling: minder vetmassa en meer spiermassa

Wat kan je eten bij ketogeen dieet?

Voeding die ervoor zorgt dat het lichaam vet verbrandt en ketonen produceert, is laag in koolhydraten, rijk aan vetten en bevat een optimale hoeveelheid eiwitten dat past bij jouw lichaamsgewicht. 
Een ketogeen dieet roept al snel een beeld op van veel zuivel en spek eten. Dit is echter niet het geval. Het gaat om de juiste verhoudingen van koolhydraten, eiwit en vet.

Binnen het ketogeen dieet kun je nog steeds erg lekker, smaakvol en verzadigend eten. Je gaat dus absoluut geen trek ervaren.
Mensen raken vaak in paniek bij de gedachten van iets ‘niet te mogen eten’ of ‘nooit meer’. Het belangrijkste is om de focus te leggen op wat je wel kan eten, wat je doel is en wat dit je gaat opleveren.

De basis: eet èchte voeding, puur en onbewerkt. Hierbij een aantal voorbeelden van wat je namelijk allemaal kunt eten: 

• Groenten die boven de grond groeien: alle bladgroenten, bleekselderij, asperges, komkommer, tomaten, courgette, aubergine, zuurkool, broccoli, paprika, koolen, champignons, snijbonen, paprika, peulen, sperziebonen, venkel, witlof en spruitjes
• Fruit: niet meer dan halve gesloten hand per dag: rood fruit (bessen, bramen, aardbeien, frambozen)
• Vetten: zoals: olijfolie, alle gesmolten dierlijke vetten (reuzel, spekvet, eendenvet), roomboter, ghee, kokosolie, notenolie, olijfolie extra vergine
• Vlees: alle vlees soorten, gevogelte, wild, al het gezouten en gedroogde vlees zoals pancetta, parmaham, bacon, ontbijtspek, salami
• Vis: alle vis en zeevruchten
• Kaas: alle volvette kazen, harde volle kazen 
• Zuivel: volvette yoghurt, zure room, creme fraiche, ongezoete slagroom
• Noten: alle ongebrande noten, zaden, pitten, amandelmeel, kokosmeel
• Sauzen en smaakmakers: zelfgemaakte dressing op basis van olijfolie, mayonaise (ongezoet), tabasco, sojasaus zonder suiker, tamari, azijn
• Overig: Ei, olijven, avocado, zelfgemaakte bouillons, notenpasta’s, kimchi,
• Drinken: water, groentesap, thee, koffie zwart, kokoskefir

Hoe kan ik jou helpen bij een ketogeen dieet?

Wil jij aan de slag met een ketogeen dieet, afscheid nemen van die energieloosheid en energiedips? Dan kan ik jou helpen! 

We starten met een uitgebreid bloedonderzoek en een intakegesprek. Je krijgt een op maat gemaakt en persoonlijk advies en gaat aan de slag met de 4 fases om uiteindelijk in ketose te raken. We houden tussentijds contact en ik ondersteun je daar waar nodig is. 

Ben jij nieuwsgierig of wil je meer informatie? Neem dan contact op.
 

Gebruikte bron: Cursus Ketogene Therapie 2021. Ketogenics Institute.