Leververvetting en diabetes type 2: De verborgen connectie

1. Wat is leververvetting precies?
2. De stadia van leververvetting
3. De vicieuze cirkel tussen leververvetting en diabetes
4. Hoe herken je leververvetting?
5. Wat kun je doen om je lever én bloedsuiker te verbeteren?
6. Een gezonde lever, een gezond lichaam

Wist je dat leververvetting en diabetes type 2 vaak hand in hand gaan? Veel mensen realiseren zich niet dat een 'vervette' lever niet alleen iets is voor mensen die veel alcohol drinken. Niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) komt steeds vaker voor en vormt een stille, maar serieuze bedreiging voor je gezondheid. Leververvetting is een aandoening die ongeveer vier miljoen Nederlanders treft, en vaak onopgemerkt blijft tot er serieuze gezondheidsproblemen ontstaan.

Wat is leververvetting precies?

Leververvetting betekent dat er te veel vet in de lever is opgeslagen. In het begin merk je hier meestal niets van, maar na verloop van tijd kan dit leiden tot ontstekingen, leverschade en zelfs levercirrose. Wat veel mensen niet weten, is dat leververvetting een grote risicofactor is voor het ontwikkelen van diabetes type 2. Waarom? Omdat een vervette lever je stofwisseling verstoort en je lichaam minder goed laat reageren op insuline, het hormoon dat je bloedsuikerspiegel regelt.

Een van de sterkste factoren voor het krijgen van leververvetting is overgewicht en te veel buikvet. Dit is ook benoemd door Liesbeth van Rossum, een expert op het gebied van obesitas en stofwisseling. Overgewicht, en met name vetopslag rond de buik, verhoogt de kans op insulineresistentie en vetophoping in de lever.

De stadia van leververvetting

Leververvetting verloopt in verschillende fasen, waarbij de schade aan de lever steeds ernstiger wordt:

1. Eenvoudige leververvetting (steatose): In deze fase hoopt vet zich op in de levercellen, maar zonder ontstekingen of schade. Dit stadium is omkeerbaar met aanpassingen in voeding en leefstijl.

2. Niet-alcoholische steatohepatitis (NASH): Hier ontstaat een ontsteking in de lever als gevolg van de vetophoping. Dit kan leiden tot leverschade en verhoogt het risico op verdere complicaties.

3. Fibrose: Langdurige ontstekingen veroorzaken littekenweefsel in de lever, wat de leverfunctie begint te beïnvloeden.

4. Levercirrose: In dit laatste stadium is de schade onomkeerbaar. De lever raakt ernstig verhard en functioneert steeds slechter, wat uiteindelijk kan leiden tot leverfalen of leverkanker.

De vicieuze cirkel tussen leververvetting en diabetes

Leververvetting en diabetes type 2 versterken elkaar. Een ongezonde lever kan leiden tot insulineresistentie, wat betekent dat je cellen minder goed reageren op insuline. Hierdoor stijgt je bloedsuikerspiegel en moet je alvleesklier steeds meer insuline aanmaken. Op de lange termijn kan dit bijdragen aan het ontstaan van diabetes type 2. Aan de andere kant zorgt diabetes type 2 ervoor dat vet sneller wordt opgeslagen in de lever, waardoor leververvetting verergert. Het is dus een vicieuze cirkel die je het beste zo snel mogelijk doorbreekt.

Hoe herken je leververvetting?

Helaas is leververvetting lange tijd niet zichtbaar of voelbaar. Pas als het te laat is, word je ernstig ziek. Toch zijn er een aantal symptomen waar je op kunt letten:

• Vermoeidheid en een futloos gevoel
• Pijn of een drukkend gevoel aan de rechterkant van de buik
• Gewichtstoename, vooral rond de buik
• Verhoogde cholesterol- en triglyceridenwaarden
• Verhoogde ontstekingswaarden in het bloed

Daarnaast is het risico op leververvetting verhoogd bij overgewicht, en met name bij een sterk vergrote buikomvang:

• Mannen: 102 cm of groter
• Vrouwen: 88 cm of groter

Heb je meerdere van deze symptomen of voldoe je aan de risicofactoren? Dan is het verstandig om je leverwaarden te laten controleren bij de huisarts.

Wat kun je doen om je lever én bloedsuiker te verbeteren?

Gelukkig kun je met een paar gerichte aanpassingen in je leefstijl je lever ontlasten en je risico op diabetes type 2 verlagen:

• Kies voor onbewerkte voeding: Vermijd sterk bewerkte producten en kies voor vezelrijke voeding zoals groenten, fruit, peulvruchten en volkoren granen.
• Verminder toegevoegde suikers: Suiker en snelle koolhydraten kunnen de vetopslag in de lever versnellen. Probeer frisdrank, koek en witbrood zoveel mogelijk te vervangen door natuurlijke en onbewerkte alternatieven. Een mooi geheugen steuntje is: eet alleen wat je grootouders zouden herkennen als voedsel.
• Meer beweging, minder stress: Regelmatige beweging helpt je lichaam om vet efficiënter te verbranden en je insulinegevoeligheid te verbeteren. Daarnaast is stress een factor die zowel je bloedsuikerspiegel als je leverfunctie negatief beïnvloedt.
• Gezond vet eten: Niet alle vetten zijn slecht! Onverzadigde vetten uit olijfolie, noten, vette vis en avocado ondersteunen je leverfunctie en helpen ontstekingen te verminderen.
• Minder lichaamsgewicht en buikomvang: Zelfs een kleine gewichtsafname (5-10% van je lichaamsgewicht) kan al een groot verschil maken in je levergezondheid en insulinegevoeligheid.
• Kies voor bittere groenten: Groenten zoals witlof, rucola en spruitjes stimuleren de leverfunctie en ondersteunen de vetverbranding in de lever.
• Drink voldoende water: Water helpt bij het afvoeren van afvalstoffen en ondersteunt de lever bij zijn ontgiftende werking.
• Eet rust: Voor sommige mensen kan het helpen om minder vaak te eten op een dag om insulinegevoeligheid te verbeteren en vetophoping in de lever te verminderen.

Lees ook nog deze 13 tips om leververvetting te verminderen.

Een gezonde lever, een gezond lichaam

Je lever speelt een cruciale rol in je algehele gezondheid. Door bewuster met je voeding en leefstijl om te gaan, kun je leververvetting verminderen en je risico op diabetes type 2 aanzienlijk verlagen. Kleine veranderingen in je dagelijks leven maken een groot verschil!

Wil jij aan de slag met een gezondere leefstijl en je lever ontlasten? Begin vandaag nog met kleine aanpassingen en ontdek hoe veel beter je je voelt!