Brandend maagzuur. Oorzaken en 8 tips

5 oktober 2020

Heb je regelmatig last van brandend maagzuur? Of heb je last van oprispingen en het gevoel een brok in je keel te hebben? Grote kans dat er iets met je maagzuur aan de hand is. Bijna iedereen heeft wel eens last van brandend maagzuur of een oprisping. Bijvoorbeeld na een zware maaltijd. Dit kan geen kwaad.

Als je regelmatig last hebt van brandend maagzuur is het verstandig om naar de oorzaak te kijken in plaats van alleen het symptoom. Uit onderzoek blijkt dat maar liefst twee miljoen Nederlanders regelmatig een maagzuurremmer gebruikt. Ik vind dit schrikbarend veel! Maagzuurremmers staat in de top 10 van meest gebruikte middelen.

Het gevoel van brandend maagzuur kan veroorzaakt worden door zowel een teveel aan maagzuur als door een tekort aan maagzuur. Maagzuurremmers remmen de productie van maagzuur, terwijl het probleem bijna nooit een tevéél maar meestal een tekórt aan maagzuur is. Het gebruik van maagzuurremmers is in veel gevallen niet eens nodig. Lees hier wat de oorzaken zijn van brandend maagzuur en wat je zelf kunt doen om dit te verminderen.

Waarom heb je maagzuur nodig?

Het allerbelangrijkste zuur in de maag is maagzuur. Maagzuur is verantwoordelijk voor een aantal essentiële functies.

Het is onmisbaar om bacteriën en schimmels te doden, zoals Helicobacter
Het bevat het enzym pepsine dat nodig is om eiwitten te verteren
Het is nodig om vitamine B12 op te kunnen nemen

Wist je dat zure voedingsmiddelen, zoals citroenen, geen verzurend effect hebben op het lichaamsweefsel? Het gaat namelijk niet om de zure smaak, van bijvoorbeeld citroenen, maar om wat de stof doet in het lichaam.

Wat zijn oorzaken van brandend maagzuur?

Klinkt best gek toch? Je hebt last van brandend maagzuur en toch heb je een tekort aan maagzuur? Te weinig maagzuur geeft namelijk dezelfde klachten als bij een te veel aan maagzuur. Bij een tekort aan maagzuur blijft de voedselbrij langer in de maag. De maagportier gaat pas open bij voldoende maagzuur.

Bij onvoldoende maagzuur wordt de voedselbrij onvoldoende ‘ontsmet’ en gaat gisten. Door het gistingsproces ontstaan er gassen die een druk omhoog veroorzaken, naar de slokdarm. Het opstijgende zure voedselbrij tast de bovenkant van de maag (de kringspier) aan en komt in aanraking met de slokdarm. De zure gistende maaginhoud wordt ook wel het ‘zuurbranden’ genoemd. Er ontstaat uiteindelijk een disbalans in de darmen.

Brandend maagzuur hoeft dus niet direct een gevolg te zijn van een te veel aan maagzuur. Wat je maag dus absoluut niet wilt, is een maagzuurremmer. De klachten worden uiteindelijk alleen maar groter, wanneer dit veroorzaakt wordt door een maagzuurtekort. De eiwitvertering wordt verder geremd en de opname van vitamine B12 wordt minder. Brandend maagzuur kan daarnaast nog verschillende oorzaken hebben:

Ouderdom: de productie van maagzuur neemt af met een toenemende leeftijd
(Chronische) stress: als je lichaam langdurig stress ervaart, zijn andere systemen belangrijker om te kunnen overleven. Dit heeft de evolutie zo bepaald. Je lichaam heeft hierdoor minder energie over voor spijsverteringsprocessen, de productie van spijsverteringssappen zoals maagzuur. Het stresshormoon cortisol stimuleert de maagzuurproductie. Bij langdurige stress wordt cortisol minder geproduceerd, met als gevolg een tekort aan maagzuur. Voeding dat aankomt in de maag wordt hierdoor onvoldoende verteerd
Medicijnen: ontstekingsremmers en pijnstillers (ibruprofen, aspirine, diclofenac) tasten de beschermingslaag van de maag aan. Komt het maagzuur te dicht bij de maagwand, dan raakt de wand overprikkelt en wordt aangetast (maagzuurremmers worden om deze reden geadviseerd bij het gebruik van ontstekingsremmers)
Bepaalde voedingsmdidelen: voedingsmiddelen die brandend maagzuur kunnen uitlokken zijn onder andere: scherpe kruiden, frisdrank, vruchtensap, alcohol, pepermunt, sterke koffie, chocolade, koolsoorten, grote hoeveelheid vet voedsel dat zwaar op de maag valt
Een niet goed sluitende maagklep: hierbij sluit de de klep tussen de maag en slokdarm onvoldoende. Dit ontstaat eerder bij een regelmatig overvulling van de maag. Als het maagvolume is opgerekt dan sluit het klepje onvoldoende
Te grote maaltijden eten: de maag kan hierdoor te vol raken waardoor er een verhoogde druk ontstaat. Er stroomt makkelijk zure maaginhoud terug in de slokdarm
Te veel druk op de buik: dit ontstaat voornamelijk bij mensen met overgewicht. Er ontstaat een verhoogde druk, waardoor de zure maaginhoud makkelijk in de slokdarm kan terugstromen
Roken en alcohol: beide kunnen ervoor zorgen dat er verslapping ontstaat van het sluitspiertje. Ook hierdoor stroomt de zure maaginhoud sneller terug in de slokdarm

Dit zijn nog al wat oorzaken. Na mijn inziens is het belangrijk om eerst de oorzaak te achterhalen voordat je zomaar start met maagzuurremmers. Als er sprake is van een tekort aan maagzuur en je gebruikt maagzuurremmers dat worden je klachten alleen maar erger!

Veelvoorkomende klachten bij brandend maagzuur

Het verschilt per persoon welke klachten er aanwezig zijn en hoe heftig de klachten zijn. De volgende klachten komen veel voor bij mensen die last hebben van brandend maagzuur:

Brandend gevoel in de keel
Geïrriteerde keel en hoesten
Oprispingen
Boeren
Winderigheid
Opgeblazen gevoel na het eten
Vermoeidheid
Misselijkheid
Het gevoel van ‘een brok in je keel’ hebben

Als je vaak het gevoel hebt dat het verteren van je eten een zwaar en moeizaam gaat, dan kan een tekort aan maagzuur het probleem zijn.

8 tips om brandend maagzuur te verminderen

Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen. Daarnaast kun je deze 8 tips toepassen om brandend maagzuur te verminderen of zelf te verhelpen.

Kauw goed op je eten en neem hiervoor de tijd. Je spijsverteringsenzymen in het speeksel krijgen meer tijd om in te werken op het voedsel. De spijsvertering begint namelijk al in de mond
Voeg appelazijn of gefermenteerde groentes zoals zuurkool toe aan je maaltijden
Beperk scherp eten, specerijen, frisdrank, sterkte koffie, pepermunt, zwarte thee, chocolade en alcohol
Eet minder koolhydraten en vermijd toegevoegde suikers
Eet verse ingrediënten
Ontspan na het eten. Lees een boekje of zit rustig op de bang
Kijk naar situaties waar je stress van krijgt en voeg meer ontspanning toe aan je dag. Neem elke dag minimaal bewust 1 ontspanningsmoment
Drink niet tijdens het eten of grote hoeveelheden vlak voor het eten. Het maagzuur wordt hierdoor verdund, waardoor er een minder zuur milieu in de maag ontstaat
Zorg dat je niet in een keer te veel (vet) eten eet
Eet geen grote maaltijden. Eet tot je 80% vol zit
Gebruik verse kruiden die de maagzuurproductie stimuleren bij te weinig maagzuur, zoals gember, citroensap en appelazijn
Probeer gezond af te vallen als je overgewicht hebt

De meest effectieve tip is toch wel deze. Drink elke ochtend op een nuchtere maag een glas water met een scheutje citroensap of appelciderazijn. Dit stimuleert je maagzuur en is erg effectief!

Heb jij last van brandend maagzuur en wil je onder begeleiding van een specialist opzoek naar de oorzaak? Ik help je graag! Neem contact op.